Σε υψόμετρο 1.150 μέτρων οι Πάδες είναι το χωριό με την πιο σύντομη πρόσβαση στη Δρακόλιμνη και στην κορυφή του Σμόλικα (2.637μ), την δεύτερη υψηλότερη κορυφή της Ελλάδας μετά τον Όλυμπο. Μέσα από ένα εκπληκτικό μονοπάτι που ξεκινάει από τον ποταμό Αώο μεταφέρεται όλη η ενέργεια της φύσης και αφού διασχίσει τις Πάδες, το οροπέδιο Παντελέξαρχο και τη Δρακόλιμνη, καταλήγει στην κορυφή του όρους Σμόλικα. Η ανάβαση από τα 0 στα 2.637 μέτρα είναι μια μοναδική εμπειρία που συγκινεί κάθε ορειβάτη. Στις Πάδες μπορείτε να μείνετε σε ξενώνες και σε ελεύθερη κατασκήνωση στον χώρο γύρω από την κεντρική εκκλησία του χωριού. Υπάρχουν ακόμα το καφενείο της πλατείας και η ταβέρνα του Ανάσα, που είναι ανοιχτά όλο το χρόνο, κατάλληλα για τη φιλοξενία ορειβατικών ομάδων.

Στην πλατεία των Πάδων μπορείτε να καταστρώσετε όλα σας τα σχέδια, να χαράξετε την κατάλληλη διαδρομή και να ξεκινήσετε ένα μικρό ή μεγάλο ταξίδι, ανάλογα με την όρεξη, την αντοχή και το χρόνο σας. Όποιο μονοπάτι και να ακολουθήσετε, η διαδρομή θα σας ενώσει με τη φύση όσο τίποτε άλλο.

Ηδιαδρομή ορειβασίας προς την κορυφή του Σμόλικα ξεκινάει από ένα χαρακτηριστικό καλντερίμι πίσω από το σχολείο, ακολουθώντας τη σήμανση. Από εκεί ο συνολικός χρόνος ανάβασης ως τη Δρακόλιμνη, για μια μέση ορειβατική ομάδα είναι 3΄30΄΄ έως 4 ώρες, σε ένα καλά σηματοδοτημένο μονοπάτι, με σήματα πάνω σε κολωνάκια σε όλες τις διασταυρώσεις. Η διαδρομή από τη Δρακόλιμνη έως την κορυφή του Σμόλικα διαρκεί περίπου 1 ώρα και 30 λεπτά με μέτριο βάδισμα. Η ώρα που θα χρειαστεί κάποιος για την ανάβαση με πεζοπορία από τις Πάδες έως την δεύτερη ψηλότερη κορυφή της Ελλάδας έχει υπολογιστεί κατά μέσο όρο από 5 έως 5μιση ώρες με τις κατάλληλες συνθήκες.

Προτού ξεκινήσετε φροντίστε να προμηθευτείτε τρόφιμα και νερό καθώς και να ρωτήσετε τους ντόπιους σχετικά με τις καιρικές συνθήκες στη γύρω περιοχή, για να αποφύγετε τα δυσάρεστα. Η ορειβασία πρέπει να γίνεται πάντα λαμβάνοντας τα κατάλληλα μέτρα προστασίας για να είμαστε σίγουροι ότι θα απολαύσουμε την διαδρομή!

Μια εναλλακτική διαδρομή για όσους θέλουν να γλιτώσουν δρόμο και να εκμεταλλευτούν το τζιπ τους είναι αυτή που ξεκινάει από τον χωματόδρομο κοντά στον Οντά του Ανάσα. Τους καλοκαιρινούς μήνες ο δρόμος αυτός είναι αρκετά βατός μέχρι τη θέση Μουγκρίλα όπου βρίσκονται οι τελευταίες στάνες. Από εκεί θα πάτε ως τη Δρακόλιμνη με τα πόδια μέσα σε 1 ώρα και 15 λεπτά.

Υπάρχουν και μικρότερα, σηματοδοτημένα μονοπάτια γύρω από το χωριό, όπως το μονοπάτι «Κλεισούρα - Άγιοι Απόστολοι» με τα μοναδικά βρύα, την καταπληκτική θέα προς την κοιλάδα του Αώου και την οροσειρά της Γκαμήλας (30 λεπτά), καθώς και το μονοπάτι προς τον Αώο από το ξωκλήσι της Παναγίας (1 ώρα και 15 λεπτά) που δίνουν τη δυνατότητα σε ορειβατικές ομάδες να κάνουν διαδρομές μικρότερης διάρκειας, αλλά απερίγραπτης ομορφιάς!

• Εκκίνηση από την πλατεία του χωριού (1.144μ.) σημείο Α1 στο χάρτη, σε χαρακτηριστικό καλντερίμι πίσω από το σχολείο, ακολουθώντας τη σήμανση. Αφήνουμε δεξιά την πέτρινη βρύση (Μπάλα), συνεχίζουμε ακολουθώντας το δρόμο και τον αφήνουμε για πρώτη φορά πριν από το γεφυράκι, ακολουθώντας το αριστερό ανηφορικό μονοπάτι δίπλα στη δεξαμενή.
• Βγαίνουμε στο χωματόδρομο της Δρακόλιμνης (1.170μ.) σημείο Α2 και συνεχίζουμε Βόρεια μέχρι να ξαναβρούμε το μονοπάτι (1.213μ.) στο σημείο B1. Συνεχίζουμε ανηφορικά μέσα στο πευκόδασος περνώντας από το χαρακτηριστικό φρεάτιο με τους εξωτερικούς σωλήνες ύδρευσης και ξαναβγαίνουμε στο δρόμο (1.256μ.) σημείο B2.
• Ακολουθούμε το δρόμο μέχρι το σημείο Γ1 (1.275μ.) όπου ξαναμπαίνουμε στο ανηφορικό μονοπάτι με βράχους και πεύκα, περνάμε από το ξύλινο εικονοστάσι του Αγίου Κωνσταντίνου και μόλις φτάσουμε σε σιάδι, όπου υπάρχει και φρεάτιο, συναντάμε πινακίδα στο σημείο Γ2. Η πινακίδα σε στέλνει δεξιά στο μονοπάτι μέσω της σάρας για να συντομεύσεις κατά 15 περίπου λεπτά τη διαδρομή σου, ενώ αριστερά σε οδηγεί στο πρώτο λιβάδι, το «Πάντε ελ’ Έξαρχο» στα 1.500μ. σημείο Γ3. Από το σημείο αυτό ακολουθείς το δρόμο μέχρι το σημείο Γ4, όπου συναντάς το άλλο μονοπάτι της σάρας.

Ο χώρος αυτός αποτελεί ένα φυσικό λιβάδι σε ένα μικρό οροπέδιο που δίνει στον ταξιδιώτη την ευκαιρία για μια στάση για ξεκούραση, ακόμα και για διανυκτέρευση στη φύση. Εκεί υπάρχει νερό από πηγή και ένας χώρος για να ξαποστάσετε κοντά στις ξύλινες καλύβες των κτηνοτρόφων. Στο συγκεκριμένο σημείο διεξάγεται το ετήσιο Αντάμωμα Νέων της Λάκας Αώου που διοργανώνεται από τον Σύλλογο Παδιωτών «Ο Σμόλικας».

• Συνεχίζουμε στο δρόμο βλέποντας δεξιά μας το πανέμορφο λιβάδι του «Πάντε ελ Μπιζιάνο» και μετά την αριστερή στροφή του δρόμου ξαναμπαίνουμε σε ανηφορικό μονοπάτι στο σημείο Δ1 (1.575μ.). Στα πρώτα μέτρα τρέχει ένα ρυάκι και μετά από αυτό φτάνουμε σε ένα μικρό πλάτωμα με καταπληκτική θέα στην Γκαμήλα, το οποίο αφήνουμε πίσω μας μετά από μικρή στάση για φωτογραφία. Συνεχίζουμε μέχρις ότου να ξαναβγούμε στο δρόμο, στο σημείο Δ2 (1.770μ.), στη θέση βρύση Οικονόμου, όπου υπάρχει νερό πηγής από δύο σωλήνες.
• Δρόμο-δρόμο, φτάνουμε μέχρι το σημείο Ε1 (1.793μ.) όπου ξαναμπαίνουμε στο μονοπάτι μέχρι το σημείο Ε2 (1.823μ.).
• Βγαίνουμε στο δρόμο και συνεχίζουμε μέχρι το σημείο Ζ1 (1.839μ.) όπου ξαναμπαίνουμε στο μονοπάτι, μέχρι το σημείο Ζ2 (1.870μ.) στη θέση Βάλια Μάρε, της ράχης Μουγκρίλα, όπου υπάρχει και σιάδι με ένα καμένο ρόμπολο.
• Από εκεί παίρνουμε για τελευταία φορά τον κακής βατότητας δρόμο μέχρι το σημείο Η1 (1.906μ.) κοντά σε θερινές κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις απ’ όπου μπαίνουμε οριστικά στο μονοπάτι της Δρακόλιμνης και του Σμόλικα. Η διαδρομή μας περνάει πλέον ανάμεσα από ρόμπολα, τα πανέμορφα αυτά δέντρα λευκής πεύκης που χρησιμοποιούνται μεταξύ όλων των άλλων για να φτιαχτούν βαρέλια κρασιού, που χάρη στη ρετσίνι του ξύλου τους θεωρούνται τα πλέον κατάλληλα για τη διατήρηση του.
• Τα ξερά ρόμπολα, γερασμένα ή χτυπημένα από κεραυνούς πολλές φορές μετατρέπονται σε φυσικά γλυπτά και προκαλούν τον θαυμασμό μας όταν τα συναντάμε.
• Το μονοπάτι καταλήγει σε αυχένα, στο σημείο Η2 (2.051μ.) με υπέροχη θέα στη Γκαμήλα αλλά και στη Νεμέρτσικα. Εκεί ακριβώς το μονοπάτι ενώνεται με το άλλο που έρχεται από τη Μουγκουρίδα και το καταφύγιο του Παλιοσελλίου. Έπειτα συνεχίζουν μαζί από ένα αρχικά πολύ ανηφορικό μονοπάτι μέχρι τα 2.129μ. και στη συνέχεια από το επίπεδο μονοπάτι της ράχης, αφού περάσει δεξιά από χαρακτηριστικά μαύρα βράχια, τα οποία το χειμώνα όταν το χιόνι της πλαγιάς είναι παγωμένο τα περνάμε από πάνω και καταλήγει στη Δρακόλιμνη (2.154μ.).

Βρίσκεται σε υψόμετρο 2.150μ. στα Δυτικά της κορυφής του Σμόλικα. Έχει έκταση 3 με 4 στρέμματα, περίμετρο περίπου 375 ανθρώπινα βήματα και μεγάλο βάθος. Έχει σχήμα καρδιάς και τα πολλά νερά της ρέουν προς την κοιλάδα του Κεράσοβου. Ο πυθμένας στις παρυφές της είναι ερυθρωπός, η λίμνη όμως γενικά έχει γαλάζιο χρώμα. Είναι δεύτερη σε μέγεθος μετά την Δρακόλιμνη της Γκαμήλας και γι’ αυτό λέγεται Δρακόλιμνη του Σμόλικα ή Λύγκα. Στα βλάχικα λέγεται Ντιβιρλίγκα και «Λάκου-Βίνιτου» δηλαδή «γαλάζια λίμνη». Πρόκειται για μια πανέμορφη λίμνη, σε ένα αλπικό τοπίο με καταπράσινα λιβάδια με βιόλες, ορχιδέες, αγριομενεξέδες, σαξιφραγκιές και κρίνους στις παραλίμνιες περιοχές. Γαλήνια και πεντακάθαρη, πραγματικό στολίδι για το βουνό, βρίθει από αλπικούς τρίτωνες βγαλμένους μέσα από παραμύθια με παγετώνες και δράκους.

Παρατηρώντας τα ρηχά νερά στις όχθες της λίμνης εύκολα εντοπίζουμε τους τρίτωνες (Triturus alpestris), ενδιαφέροντα ουροδελή αμφίβια. Τα ζώα αυτά έχουν μήκος γύρω στα 10-12 εκ., κολυμπούν με εξαιρετική ευκολία και μπορούν να έρπουν και εκτός νερού. Ανήκουν στο υποείδος T. alpestris veluchiensis Wolterstorff, που όπως φαίνεται, υπάρχει μόνο στην Ελλάδα (ενδημικό υποείδος), δεδομένου ότι στην υπόλοιπη χερσόνησο του Αίμου (Βαλκάνια) και στην Ευρώπη υπάρχει άλλο υποείδος, το T. alpestris alpestris (Laurenti). Η σύλληψή τους είναι αρκετά εύκολη, για να παρατηρήσει κανείς το εντυπωσιακό πορτοκαλέρυθρο χρώμα στο κάτω μέρους του σώματός του και την δρακόμορφη όψη τους, ιδιαίτερα όταν στην προσπάθειά τους να διαφύγουν ανοίγουν τα σαγόνια τους. Τα ζώα αυτά τρέφονται κυρίως με μικρά ασπόνδυλα μέσα και έξω από το νερό. Θεωρούνται ωφέλιμα για τον άνθρωπο (τρέφονται και με προνύμφες κουνουπιών και άλλων αιμομυζητικών εντόμων) και πρέπει να προστατεύονται παρόλο που δεν απειλούνται υπό εξαφάνιση.

• Από τη Δρακόλιμνη μέχρι και την κορυφή του Σμόλικα, θέλουμε περίπου 1 ώρα και 15 λεπτά με μέτριο βάδισμα. Υπάρχει επαρκής σήμανση σε κολωνάκια. Το τελικό αυτό κομμάτι της Διαδρομής τους χειμερινούς μήνες συνήθως έχει παγωμένο χιόνι και απαιτεί χειμερινό εξοπλισμό με κραμπόν και πιολέ. Το μονοπάτι «Πάδες-Δρακόλιμνη» παλαιότερα αναφερόταν στους χάρτες σαν Ο3 γι’ αυτό και οι υπάρχουσες παλιές πινακίδες σήμανσης. Η ευχαρίστηση που νιώθει κανείς πατώντας στην κορυφή του δεύτερου ψηλότερου βουνού της Ελλάδας αυξάνεται όταν η ατμόσφαιρα είναι καθαρή και στον ορίζοντα διακρίνεται ακόμη και ο Όλυμπος. Η θέα στη γύρω περιοχή είναι μοναδική και θα χρειαστεί να σταθείτε πολλή ώρα εκεί για να την απολαύσετε.

Είναι το ψηλότερο βουνό της Πίνδου με μέγιστο υψόμετρο 2.637 μέτρα και πανελλαδικά βρίσκεται στη δεύτερη θέση μετά τον Όλυμπο. Ο όγκος του καλύπτει ένα μεγάλο μέρος του βόρειου τμήματος του νομού Ιωαννίνων κι ένα μικρότερο στα δυτικά του νομού Γρεβενών. Η θέα ολόγυρα φανταστική… Βόρεια απλώνεται αγέρωχη η κορυφογραμμή του Γράμμου στα σύνορα με την Αλβανία και χαμηλότερα το Βόιο. Νοτιοδυτικά η κατάφυτη Τραπεζίτσα, παρακλάδι του Σμόλικα, και νότια η επιβλητική Γκαμήλα, πραγματικό θέλγητρο για τον κάθε λογής ορειβάτη… Ανατολικά περήφανη η Μόσια, η δεύτερη ψηλότερη κορυφή του Σμόλικα μετά τον Γέρο, με υψόμετρο 2600 μέτρα, κι ανάμεσά τους ο μέγας λάκκος που τους περισσότερους μήνες του χρόνου σκεπάζεται από χιόνια. Από την κορυφή διακρίνεται και τμήμα του οροπεδίου της Καστοριάς μαζί με την λίμνη Ορεστιάδα αλλά η ζέστη τους καλοκαιρινούς μήνες θολώνει την ατμόσφαιρα και οι εικόνες δεν είναι καθαρές.